OGÓLNOPOLSKA KONFERENCJA NAUKOWA „(PRO)OBYWATELSKI SAMORZĄD: PRAKTYKI, TEORIE, WYZWANIA”
Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej była patronem ogólnopolskiej konferencji naukowej pt. "(Pro)obywatelski samorząd: Praktyki, Teorie, Wyzwania", która miała miejsce w dniach 8-9 grudnia 2016 r. w Krakowie. Wydarzenie zorganizowane zostało przez Wydział Humanistyczny AGH i Oddział Krakowski Polskiego Towarzystwa Socjologicznego.
W części plenarnej konferencji głos zabrali prof. Jerzy Hausner, prof. Paweł Swianiewicz, który jest członkiem Rady Programowej FRDL oraz dr Cezary Trutkowski – Prezes Zarządu FRDL.
Profesor Jerzy Hausner przedstawił autorską koncepcję rozwoju miasta, zgodnie z którą przenoszenie zagranicznych koncepcji (np. smart city) do polskich realiów rozwoju miast jest pomysłem krótkowzrocznym i nietrafionym. Rozwój miast odbywać się powinien przy uwzględnieniu zasobów i wartości lokalnych. Profesor Hausner zwrócił uwagę to, że ważnym elementem tego rozwoju jest partycypacja społeczna i podkreślił, że wymaga ona podmiotowości. Zdaniem prof. Hausnera ważnym elementem polityki rozwojowej miast powinna być polityka kulturalna.
Profesor Paweł Swianiewicz omówił fundamentalne zagadnienie, jakim jest zależność między skalą jednostki samorządu terytorialnego a postawami obywatelskimi. Przedstawił on zależności pomiędzy wielkością samorządu a stanem demokracji lokalnej, mierzonym poprzez zainteresowanie, zaangażowanie, zadowolenie, zaufanie i poczucie sprawstwa. Profesor Swianiewicz w swoim wystąpieniu przedstawił wyniki badań przeprowadzonych w realiach polskich gmin i powiatów. Do ciekawych wniosków doprowadziły analizy dotyczące samorządu powiatowego. Analizy te wskazują m.in., że w przypadku powiatów, korzyści wynikające z większej skali samorządu nie mają przełożenia na deficyty obywatelskości.
Doktor Cezary Trutkowski zajął się problematyką partycypacji społecznej i zaangażowania społecznego. Zaprezentował on wyniki licznych badań prowadzonych przez Fundację Rozwoju Demokracji Lokalnej. W jego wystąpieniu doszukać się było można zarówno pozytywnych aspektów diagnozy stanu naszej demokracji lokalnej, jak również znaczących deficytów. Najbardziej optymistycznie wybrzmiał fakt, że w badaniach prowadzonych od 1992 roku, po dwudziestu latach zrównały się odpowiedzi pozytywne i negatywne na pytanie dotyczące wpływu mieszkańców na sprawy miasta.
Zasadnicza część konferencji odbyła się w ramach sesji tematycznych. Poświęcone one były następującym zagadnieniom:
- Reprezentacja polityczna i mechanizmy wyborcze
- Aktywność władz samorządowych – diagnozy i oceny
- Podmiotowość obywatelska
- Dialog obywatelski i partycypacja społeczna
- Budżet obywatelski jako narzędzie polityki lokalnej.
W trakcie sesji tematycznych zaprezentowano ponad 30 referatów na temat najnowszych wyników badań prowadzonych w polskich ośrodkach akademickich. Stanowiły one bardzo ciekawy materiał do dyskusji na temat kondycji samorządu i społeczeństwa obywatelskiego.