fot. Miasto Goryli


Projekty kulturalne realizowane dziś przez organizacje pozarządowe, instytucje samorządowe, ale też grupy nieformalne i pojedyncze osoby stają się coraz bardziej zaawansowane pod względem formalnym. Jednak „zaawansowane” nie oznacza tu „skomplikowane”, wręcz przeciwnie, chodzi bowiem o większa atrakcyjność i łatwiejszy odbiór, a w osiągnięciu tych celów pomagają nowe technologiczne narzędzia. Nowe media to bardzo pojemna kategoria i dziś często nadużywana. Niekiedy trudno stwierdzić, co tak naprawdę jest „nowe”, jeśli chodzi o internet i konwergencję mediów. Pewne jest jedno – działalność kulturalna i animacyjna nie może obyć się bez wsparcia technologicznego, czy raczej aktywnego udziału technologii. Wspaniałym tego dowodem okazały się prezentacje 29 projektów podczas Ogólnopolskiej Giełdy Projektów: Nowe Media - Nowe Perspektywy dla Animacji Kultury (3-4.12.2012 r. w Instytucie Wzornictwa Przemysłowego w Warszawie), współorganizowanego przez Fundację Rozwoju Demokracji Lokalnej, Fundację Orange z inicjatywy i na zaproszenie Narodowego Centrum Kultury i jego portalu Platforma Kultury.

7092_3Najważniejszym celem imprezy było spotkanie praktyków dla wzajemnej wymiany doświadczeń podczas prezentacji projektów, warsztatów oraz „stolików”, czy 25-minutowych spotkań z ekspertami, odbywających się w „rotacyjnym” systemie. Głównymi bohaterami Giełdy były osoby przedstawiające projekty kulturalne, w których nowe media odegrały istotną rolę. Prezentowane podczas trzech sesji poświęconych konkretnym typom projektów: „Łącz” (działania integrujące różne środowiska, pokolenia, łączące dyscypliny), „Patrz/Poznawaj” (projekty archiwizujące dziedzictwo i otwierające zasoby wiedzy) i „Działaj” (kampanie edukacyjne, projekty partycypacyjne). Poznaliśmy przedsięwzięcia o charakterze warsztatowym i edukacyjnym,  trasy alternatywnych spacerów po miastach, wirtualne izby pamięci, przekonaliśmy się, czym jest nowoczesne podejście do digitalizacji kultury. W oficjalnych i nieoficjalnych dyskusjach i przemówieniach wyraźnie zaznaczano, że media nie dokonują „wrogiego przejęcia” animacji kultury, lecz wydatnie pomagają w tych działaniach, które nie opierają się na fetyszyzacji technologii, ale łączą różne środki dla poprawy sytuacji kulturalnej społeczności lokalnych.

Projekty omówione podczas Giełdy to m.in. tegoroczni laureaci Dorocznej Nagrody FRDL za lokalne inicjatywy kulturalne, przedsięwzięcia promowane na prowadzonym przez NCK portalu Platforma Kultury oraz działania dofinansowywane w ramach Akademii Orange. Do współtworzenia Giełdy zaproszeni zostali uznani eksperci oraz osoby młode, wnoszące nową jakość w świat animacji kultury. Podczas trzech równoległych warsztatów można było dowiedzieć się jak skutecznie prowadzić e-PR i na skutecznej komunikacji internetowej opierać promocję projektów kulturalnych, czym jest i jak może funkcjonować wolontariat kompetencyjny oraz jak można w kulturalnych działaniach wykorzystywać mapy i mapowanie elektroniczne. Nie zabrakło też debat, z których zwłaszcza podsumowująca wydarzenie, wywołała żywiołowe reakcje uczestników. Nowe media nie są bowiem oczywistym narzędziem budowania odnoszących sukces przedsięwzięć, czasem też stwarzają problemy, ale przede wszystkim skłaniają do refleksji nad kierunkiem, w jakim zmierzać ma działalność kulturalna, funkcjonująca na styku społecznej interwencji, sztuki i nauki. Wyzwaniem jest pogodzenie potencjału tkwiącego we współczesnej fotografii, filmie i narzędziach sieciowych z koniecznością realizowania celów społecznych tak, aby technologia nie stała się celem samym w sobie.

7092_5Ogólnopolska Giełda Projektów Nowe Media - Nowe Perspektywy dla Animacji Kultury pokazała przede wszystkim, że animatorzy kultury w Polsce tworzą bardzo szerokie, różnorodne i otwarte na współpracę środowisko, odznaczające się szczególnym typem wrażliwości społecznej i umiejętnie wykorzystującym nowe narzędzia w edukacji medialnej, rozwijaniu partnerstw międzyinstytucjonalnych i integracji społecznej. Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej zamierza wspierać podobne inicjatywy w przyszłości.