Specjalista w zakresie postępowania administracyjnego. Stosowanie przepisów kodeksu postępowania administracyjnego (zagadnienia praktyczne)

Dzień I. 22 lipca 2024 r. 
1. Zmiany w obszarze zasad ogólnych postępowania administracyjnego:
• Zasada „in dubio pro libertate” - art. 7a k.p.a.;
• Zasada współdziałania organów;
• Zasada in dubio pro reo;
• Zasada proporcjonalności, bezstronności i równego traktowania;
• Zasada uprawnionych oczekiwań – pewności prawa art. 8 § 2 k.p.a.;
• Zasada polubownego załatwienia spraw – art. 13 k.p.a.;
• Zmiana w zakresie dwuinstancyjności postępowania art. 16 k.p.a.;
2. Zdefiniowanie decyzji prawomocnej - art. 15 k.p.a.
3. Zagadnienia podstawowe. Rodzaje właściwości:
• Ustawowa (rzeczowa, miejscowa, instancyjna);
• Delegacyjna (art. 26 § 2, art. 52 i 53, art. 136, art. 150 § 2 k.p.a.).
4. Wyłączenie pracownika i organu:
• Wyłączenie pracownika:
- pracownik organu administracyjnego;
- tryb wyłączenia pracownika;
- ustawowe przyczyny wyłączenia pracownika;
- wyłączenie pracownika z innych przyczyn;
- odsunięcie wyłączonego pracownika od udziału w postępowaniu;
-  skutki naruszenia przepisów o wyłączeniu pracownika od udziału w postępowaniu.
• Wyłączenie organu:
- kierownik organu, osoba zajmująca stanowisko kierownicze w organie, osoby im bliskie;
- prawny charakter wyłączenia organu i jego skutki;
-  prawne skutki naruszenia przepisów o wyłączeniu organu.
5. Pojęcie strony:
• Badanie interesu prawnego;
• Zdolność administracyjnoprawna, zdolność prawna stron, zdolność procesowa stron;
• Następstwo prawne stron;
• Pełnomocnictwa - ogólne, szczegółowe, rodzajowe.
6. Podmioty na prawach strony: organizacja społeczna (jako strona, podmiot na prawach strony); prokurator; Rzecznik Praw Obywatelskich.
7. Wszczęcie postępowania: 
• Odmowa wszczęcia postępowania;
• Kontrola formalna wniosku, uzupełnianie braków – braki istotne.
8. Doręczenia i wezwania:
• Zasada oficjalności doręczeń;
• Doręczenie właściwe, doręczenie zastępcze;
• Szczególne przypadki doręczeń (obwieszczenie, doręczenie podmiotowi zamieszkałemu za granicą);
• Doręczenie za pomocą środków komunikacji elektronicznej (w świetle nowelizacji k.p.a.);
• Zawiadomienie stron o decyzji lub innych czynnościach w postępowaniu z udziałem znacznej liczby podmiotów.
9. Mediacja w postępowaniu administracyjnym:
• Zmiany dot. rozdziału 5a, art. 35 § 5, art. 83 § 4, art. 96a–96n, art. 263 § 1, art. 263a i art. 264 § 1a k.p.a. - jako nowa instytucja postępowania administracyjnego;
• Charakter sprawy pozwalający na przeprowadzenie mediacji - wielość stron, możliwość zawarcia ugody, sprawa, w której organ ma zamiar wydać decyzję na niekorzyść adresata i może się spodziewać odwołania. Organ stroną mediacji. Cel i skutki mediacji;
• Układ horyzontalny i układ wertykalny;
• Bezstronność mediacji;
• Dobrowolność mediacji;
• Kwestie poufności;
• Czas trwania mediacji i sposób jej zakończenia;
• Koszty mediacji – wynagrodzenie mediatora.
10. Ugoda administracyjna.
11. Bezczynność organu i przewlekłość postępowania:
• Procedura rozpoznania ponaglenia;
• Obowiązek pouczenia strony o możliwości wniesienia ponaglenia, w sytuacji, o której mowa w art. 36 § 1 k.p.a., a także zmiana ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych;
• Skarga na bezczynność i przewlekłość w nowym ujęciu.
12. Sposoby obliczania terminów:
• Terminy netto i terminy brutto;
• Przywrócenie terminu (wniosek o przywrócenie terminu, rozstrzygnięcie organu w zakresie przywrócenia terminu);
• Wstrzymanie wykonania decyzji lub postanowienia.
13. Metryki, protokoły i adnotacje z uwzględnieniem zmian wynikających z nowelizacji.
14. Udostępnianie akt:
• Ograniczenia w udostępnianiu akt;
• Uwierzytelnianie kserokopii.
15. Dowody w postępowaniu:
• Pojęcie i klasyfikacja środków dowodowych (bezpośrednie, pośrednie; osobowe, rzeczowe; podstawowe, posiłkowe; uregulowane w przepisach, nienazwane);
• Zasada równej mocy środków dowodowych;
• Oświadczenia stron: dopuszczalność – brak wymogu prawnego przedłożenia zaświadczenia, wola strony;
• Zwiększona moc dowodowa dokumentu urzędowych;
• Moc dowodowa dokumentu: formalna – zewnętrzna, materialna – wewnętrzna;
• Postępowanie dowodowe – gwarancja realizacji zasady prawdy obiektywnej;
• Żądanie przeprowadzenia dowodu;
• Prawo stron do udziału w czynnościach postępowania dowodowego;
• Zasada swobodnej oceny dowodów;
• Świadek, biegły, oględziny, przesłuchanie stron.
16. Wskazanie niespełnionych przesłanek do wydania decyzji zgodnej z żądaniem strony:
• Art. 79a k.p.a. - ułatwienie stronie podjęcia działań zmierzających do skorygowania treści wniosku lub uzupełnienia materiału dowodowego w sprawie, a w efekcie – uniknięcie wydania rozstrzygnięcia negatywnego, gdy wydanie decyzji pozytywnej jest możliwe;
• Zakres zastosowania i wyłączenia na mocy „lex specialis”.
17. Nakaz rozstrzygania niedających się usunąć wątpliwości faktycznych na korzyść strony:
• Art. 81a k.p.a. – odpowiednik zasady „in dubio pro reo”?
• Przesłanki i skutki wprowadzenia regulacji;
• „Wątpliwości faktyczne” a reguły dowodowe;
• Zastosowanie tej zasady w sprawach, w których występują strony o spornych interesach.
18. Usprawnienie współdziałania organów i posiedzenie w trybie współdziałania:
• Art. 106 § 6 i art. 106a k.p.a. – instytucja posiedzenia w trybie współdziałania, na wniosek strony, organu współdziałającego i z urzędu;
• Termin na zwołanie posiedzenia;
• Udział stron w posiedzeniu.
19. Zawieszenie i umorzenie postępowania:
• Podstawy obligatoryjne (art.97 §1 k.p.a.);
• Podstawy fakultatywne (art. 98 § 1k.p.a.);
• Skutki prawne ustania przyczyn zawieszenia postępowania;
• Zagadnienie wstępne;
• Tryb podstawowy;
• Tryb nadzwyczajny rozstrzygania zagadnienia wstępnego.
20. Umorzenie postępowania.