Udział osób starszych w populacji mieszkańców Polski wynosi ponad 25% i cały czas rośnie. Jednym z filarów zadań własnych gminy/miasta jest tworzenie warunków do pobudzania aktywności obywatelskiej, dlatego realizacja tych zadań w coraz większym stopniu powinna brać pod uwagę osoby starsze – ich punkt widzenia, potrzeby i opinie. W tym celu powoływane są m. in. rady seniorów. Przedmiotem ich aktywności jest przede wszystkim podejmowanie działań na rzecz seniorów, prezentowanie ich potrzeb, jak również w ich imieniu opiniowanie i konsultowanie działań podejmowanych przez organy władzy lokalnej.

Zakres działalności rad seniorów może być szeroki, jest to ważny argument dla lokalnych władz do powołania takiego ciała doradczego.

Może on obejmować min.:

  • opiniowanie aktów prawa miejscowego dot. najstarszych mieszkańców miasta,
  • upowszechnianie i promowanie współpracy władz samorządowych gminy ze środowiskiem działającym na rzecz seniorów,
  • inicjowanie działań na rzecz osób starszych w tym przedsięwzięć zmierzających do integracji społecznej seniorów,
  • opiniowanie i konsultowanie spraw dotyczących sytuacji seniorów,
  • podejmowanie działań w zakresie przełamywania stereotypów na temat starości,
  • dążenie do umacniania międzypokoleniowych więzi społecznych,
  • wspieranie różnych form aktywności osób starszych,
  • monitorowanie potrzeb osób starszych zamieszkałych na terenie gminy.

Aktualnie w Senacie rozpatrywany jest tekst ustawy z dnia 8.02.2023 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o samorządzie powiatowym oraz ustawy o samorządzie województwa, który ma na celu dokonanie zmiany regulacji dotyczących rad seniorów.

Gminne rady seniorów, powoływane są na podstawie art. 5c ustawy o samorządzie gminnym, jako ciało o charakterze konsultacyjnym, doradczym i inicjatywnym. Rada gminy może utworzyć radę seniorów, z własnej inicjatywy lub na wniosek zainteresowanych środowisk.

Przepisy ustawy o samorządzie powiatowym oraz ustawy o samorządzie województwa nie upoważniają właściwych organów stanowiących tych jednostek do tworzenia rad seniorów. Proponuje się, aby zadania w zakresie polityki senioralnej stanowiły jedno z zadań samorządu terytorialnego na wszystkich jego szczeblach. W art. 2 i 3 projektu ustawy przewidziano zmianę przepisów ustawy o samorządzie powiatowym oraz ustawy o samorządzie województwa tak, aby właściwe organy stanowiące tych jednostek upoważnione były do tworzenia rad seniorów.

W obecnym stanie prawnym, brak jest także przepisów umożliwiających pokrycie przez samorząd kosztów działalności rady seniorów. Projekt ustawy proponuje rozszerzenie o przepisy dające podstawę do tego, aby rada gminy mogła dofinansować działalności rad seniorów poprzez możliwość przyznania diety lub zwrot kosztów podróży związanych z funkcjonowaniem rady seniorów.

Proponuje się również nałożenie na rady gmin powyżej 20 tysięcy mieszkańców obowiązku utworzenia rady seniorów w sytuacji, kiedy z wnioskiem o powołanie rady wystąpi 100 mieszkańców. Nie będzie stanowiło to ingerencji w samodzielność gminy. Rada seniorów jest ciałem o charakterze doradczym na forum, którego przedkładane mogą być sprawy szczególnie istotne z punku widzenia seniorów zamieszkujących daną gminę, powiat czy województwo. Ostateczne, wiążące decyzje może podjąć jedynie właściwy organ samorządu terytorialnego.

Zapraszamy na szkolenie - Zasady tworzenia i funkcjonowania rad seniorów, zaplanowane w terminie 28.03.2023 r., podczas którego omówimy projekt zmian w ustawie oraz odpowiemy m.in. na następujące pytania:

  • Jak powoływana jest Rada Seniorów?
  • Kto i jak opracowuje i przyjmuje jej statut?
  • Kto może być jej członkiem?
  • Jaki wybiera się jej członków?
  • Jakie są zasady jej funkcjonowania?
  • Jakie dokładnie są jej kompetencje?
  • Jak organizować jej pracę?

Ponadto wraz z ekspertem przeanalizujemy cele istnienia Rad Seniorów, zasady jej powoływania i funkcjonowania oraz współpracy z urzędem. Proponowane szkolenie ma na celu przygotowanie członków Rady Seniorów do pełnienia tej funkcji oraz pracowników Urzędu do pełnienia funkcji opiekuna Rady Seniora. Podczas zajęć omówimy regulacje prawne, jak również zaprezentujemy liczne przykłady z praktyki istniejących już rad seniorów. Odpowiemy także na pytania, przedstawimy dobre praktyki, które można wdrożyć w swojej jednostce oraz przygotujemy Państwa do powołania rad seniorów na swoim terenie.

Zapraszamy!