Wyzwania dla samorządów i skarbników 2022
Prezentujemy Państwu cykl 3 materiałów „Wyzwania dla samorządów i skarbników 2022”. Wypowiedzi naszych ekspertów – Marka Wójcika, Michała Cieślaka i Kacpra Siwka zostały nagrane podczas IV Krajowego Kongresu Forów Skarbników w maju b.r. w Warszawie.
FINANSOWANIE DZIAŁAŃ POMOCOWYCH DLA UCHODŹCÓW Z UKRAINY.
Marek Wójcik, Sekretarz Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego
Marek Wójcik bardzo dobrze ocenił współpraca pomiędzy stroną samorządową i stroną rządową w związku z reagowaniem na kryzys spowodowany wojną w Ukrainie. W jego opinii sytuacja wyzwoliła ogromną aktywność zarówno zwykłych Polaków, jak i urzędników. Wspólnie udaje się wypracowywać najlepsze rozwiązania. Najważniejsze wyzwania, jakie są przed nami to w obecnej sytuacji regulacje dotyczące rynku pracy, gospodarka mieszkaniowa i edukacja. Jedną z propozycji strony rządowej w dziedzinie szkolnictwa jest możliwość zorganizowania punktów przedszkolnych przez same kobiety z Ukrainy. Wyzwaniem pozostaje również przygotowanie szkół do nowego roku szkolnego. Kwestie programowe i językowe konsultowane są ze stroną ukraińską. Marek Wójcik dziękował pracownikom samorządowym, którzy zostali oddelegowani do pracy w punktach przyjmujących uchodźców, jak i przedstawicielom wszystkich organizacji zaangażowanych we wsparcie Ukraińców.
DZIAŁANIA RZĄDU RP NA RZECZ WZMOCNIENIA STABILNOŚCI BUDŻETOWEJ JST.
Michał Cieślak, Minister – członek Rady Ministrów
Michał Cieślak podkreślił, że Kongres był ważnym miejscem rozmowy o finansach publicznych. Po latach pandemii pojawiły się kolejne problemy. Mamy obecnie czas wojny na wschodzie, co jest jedną z przyczyn wzrostu inflacji. Zmiany, które wprowadził rząd np. w kwestii podatków, w tym podniesienie kwoty wolnej od podatku, mogą budzić niepokój wśród niektórych samorządowców. Obecnie funkcjonujący system finansowania samorządów składa się z dwóch filarów, pierwszy to: dotacje, subwencje i programy rządowe, a drugi to podatki i daniny lokalne. Minister Cieślak proponuje aktualizację drugiego filaru i dodanie do niego np. opłaty paragonowej. Propozycja ta dotyczy handlu wielkopowierzchniowego, który optymalizuje zysk, nie partycypując w wielu kosztach, jakie ponosi samorząd lokalny np. dot. infrastruktury czy gospodarowania odpadami. Trzeci filar finansowania JST to zaś prawidłowe gospodarowanie i zarządzanie posiadanymi zasobami. Trzy filary tworzą stabilny system finansowania samorządu. Minister przedstawiał również aktualnie wdrażane programy rządowe skierowane do samorządów.
MOŻLIWOŚCI TWORZENIA WIELOLETNICH PROGNOZ FINANSOWYCH PRZY AKTUALNYM STANOWIENIU PRAWA W POLSCE.
Kacper Siwek, Skarbnik Miasta Świdnicy
Zmienił się system finansowania zadań oparty o wpływy z podatku od osób fizycznych. Obecnie samorządy otrzymują comiesięczną kwotę równą tzw. kwocie referencyjnej, która nie odpowiada faktycznym wpływom z tego tytułu. Stanowi to obecnie wielki problem. Samorządy tracą wiele milionów tylko dlatego, że zmienił się system. Dochody bieżące samorządów będą dużo niższe, niż te planowane. Oznaczać to będzie musiało ograniczenie zadań i zakresu świadczeń usług publicznych. Zamiast remontować drogi, łatać dziury w ulicach czy budować przedszkola i żłobki, samorządy będą musiały bardzo mocno ograniczyć swoje wydatki.
