Projektowanie sygnalizacji świetlnej z uwzględnieniem zasad bezpieczeństwa użytkowników infrastruktury drogowej

Proponujemy Państwu udział w zajęciach, podczas których w sposób kompleksowy omówiona zostanie tematyka sterowania ruchem drogowym w aspekcie warunków technicznych stawianych drogowym sygnałom świetlnym (Dz.U.2019.2311 ze zm.). Podczas zajęć zaprezentowana zostanie praktyka projektowa i wdrożeniowa organizacji ruchu z sygnalizacją świetlną. Szczególną uwagą zwrócimy na analizy formalno-prawne opiniowania i zatwierdzania organizacji ruchu sterowanego sygnalizacją świetlną. w tym w aspekcie bezpieczeństwa ruchu drogowego. Prelekcja wzbogacona będzie o uzupełnienia wynikające z ostatnich zmian przepisów Prawa o ruchu drogowym oraz nowych Przepisów Techniczno-Budowlanych dla dróg publicznych. Prezentowane przykłady poparte są praktyką opiniotwórczą oraz wdrożeniową.

• Zapoznanie ze szczegółową charakterystyką uwarunkowań ruchu sterowanego sygnalizacją świetlną wynikającą z przepisów ustawy Prawo o ruchu drogowym, ustawy o drogach publicznych, rozporządzenia w sprawie zarządzania ruchem oraz nadzoru nad tym zarządzaniem, rozporządzenia w sprawie znaków i sygnałów drogowych, szczegółowych warunków technicznych stosowania sygnalizacji świetlnej (tzw. „Czerwona książka”) oraz „nowych” przepisów techniczno-budowlanych w drogownictwie, w tym także z uwzględnieniem wzorców i standardów rekomendowanych przez właściwego Ministra ds. transportu (aktualnych oraz projektów tych dokumentów).
• Omówienie problematyki prawidłowości doboru faz sygnalizacyjnych, strumieni kolizyjnych o niedopuszczalnym jednoczesnym zezwoleniu na ruch, obliczeń czasów bezpieczeństwa w programowaniu sygnałów świetlnych tzw. czasów międzyzielonych oraz „buforów” opóźnień grup nadrzędnych względem podporządkowanych – z punktu widzenia teoretycznego i praktycznego projektowania.
• Zaprezentowanie i omówienie charakterystyki organizacji ruchu z sygnalizacją świetlną w różnym stopniu ich skomplikowania - przejścia dla pieszych, ruch wahadłowy, skrzyżowana, sterowanie zależne od ruchu itp.
• Dyskusja i wymiana doświadczeń w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego w kontekście programowania sygnalizacji świetlnej w projektach stałej i czasowej organizacji ruchu oraz optymalizacji (sprawności ruchowej) obiektu sterowanego drogową sygnalizacją świetlną.
• Wymiana najlepszych praktyk stosowania sygnalizacji świetlnej w aspekcie tzw. Inteligentnych Systemów Transportowych i ich modułów obejmujących sterowanie ruchem drogowym, a także zaprezentowanie przykładu takiego projektu.

1. Wprowadzenie w problematykę sterowania ruchem drogowym, w tym omówienie najważniejszych definicji i skrótów: natężenie ruchu, przepustowość, sygnał efektywny, natężenie nasycenia, cykl sygnalizacyjny, faza sygnalizacyjna itp.
2. Szczegółowe podstawy prawne w zakresie sygnalizacji świetlnej oraz oficjalne projekty „Wzorców i Standardów” rekomendowanych przez Ministra właściwego ds. transportu). Kiedy należy stosować sygnalizację, kiedy jest to zalecane, co na to zmiany w przepisach techniczno-budowlanych?
3. Obowiązek oraz cele wdrażania sygnalizacji świetlnej na drogach i skrzyżowaniach. Wyjaśnienia w zakresie tzw. kryterium punktowego oraz zasadności stosowania sygnalizacji z przykładem.
4. Organizacja (sterowanie) a zarządzanie ruchem drogowym - synteza powiązań i uwarunkowań prawnych.
5. Omówienie minimalnego zakresu projektu organizacji ruchu z sygnalizacją świetlną wraz z przykładami praktyki projektowej - „Czerwona Książka” a rozporządzenie ws. zarządzania ruchem.
6. Fazy sygnalizacyjne: bezpieczeństwo, przepisy, zalecenia, praktyka. Kiedy i jakie?
7. Zasady doboru i lokalizacji urządzeń sterowania ruchem - zasady formalne a praktyka projektowa.
8. Problematyka czasów międzyzielonych oraz czasów opóźnień uruchamiania grup nadrzędnych względem grup podporządkowanych - teoria i praktyka obliczania oraz weryfikacji.
9. Wymogi stawiane długością sygnałów świetlnych - minima (formalność), maksima (wydolność).
10. Programy główne, awaryjne, startowe i końcowe, harmonogramy pracy sygnalizacji świetlnej, koordynacja liniowa - charakterystyka i różnice oraz ich wpływ na brd.
11. Charakterystyka złożoności problemu adaptacyjnego sterowania ruchem.
12. Algorytmy programów sygnalizacyjnych sterowania adaptacyjnego. Jak je interpretować?
13. Priorytet dla wybranych uczestników ruchu drogowego - komunikacja miejska, kierujący rowerami.
14. Przepustowość i warunki ruchu - synteza.
15. Inne urządzenia sterowania ruchem, np. wyświetlacze czasu. Teoria i praktyka.
16. Sygnalizacja wahadłowa - reguły oraz praktyczne problemy.

• Pracownicy jednostek organów zarządzających ruchem drogowym i transportem szczebla miejskiego, powiatowego, wojewódzkiego i krajowego.
• Pracownicy jednostek organów nadzorujących zarządzanie ruchem drogowym.
• Pracownicy jednostek zarządów dróg krajowych i samorządowych.
• Pracownicy jednostek wykonujących w swoim zakresie zadania związane z bezpieczeństwem i kontrolą ruchu drogowego (Policja, Inspekcja Transportu Drogowego, Straż Miejska i inne).
• Pracownicy Wojewódzkich Ośrodków Ruchu Drogowego.

Doktor nauk technicznych w zakresie budownictwa (inżynierii lądowej i transportu), w specjalności inżynieria ruchu drogowego, nauczyciel akademicki na Politechnice Bydgoskiej przedmiotów z zakresu analiz i bezpieczeństwa ruchu drogowego, sterowania ruchem drogowym oraz organizacji transportu zbiorowego. Certyfikowany audytor bezpieczeństwa ruchu drogowego, członek Kujawsko-Pomorskiej Wojewódzkiej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, czynny projektant organizacji ruchu drogowego (głównie z sygnalizacją świetlną), opiniodawca organizacji ruchu sterowanego za pomocą sygnalizacji świetlnej w zakresie formalno-prawnym oraz pod względem sprawności i bezpieczeństwa ruchu drogowego. Członek Stowarzyszenia Forum Audytorów Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego oraz Stowarzyszenia Klub Inżynierii Ruchu.