Stypendia i zasiłki szkolne w praktyce

Pracownicy urzędów miast i gmin, szkół i ośrodków pomocy społecznej zajmujący się udzielaniem pomocy materialnej dla uczniów

• Podniesienie poziomu wiedzy i umiejętności praktycznych w zakresie prowadzenia i dokumentowania spraw pomocy materialnej dla uczniów o charakterze socjalnym, w tym w zakresie weryfikacji prawa do stypendium, prawidłowości dokumentowania poniesionych wydatków.
• Poznanie orzecznictwa administracyjnego w sprawie stypendiów szkolnych,
• Poznanie rozwiązań praktycznych w zakresie m.in. ustalania prawa do stypendium, okresu objęcia świadczeniem, wypłaty stypendiów i zasiłków szkolnych.
• Poznanie aspektów przyznawania i rozliczania stypendium za okres wrzesień – grudzień, styczeń-czerwiec w danym roku szkolnym.
• Przekazanie wiedzy uwzględniającego orzecznictwo w zakresie stypendiów i zasiłków szkolnych np. dotyczących wydawania decyzji na cały rok szkolny, cofnięcia lub wstrzymania stypendium.

Socjolog, wieloletnim doświadczeniem jako pracownik socjalny i kierownik ośrodka pomocy społecznej oraz dydaktyk w obszarze pracy socjalnej; ekspert w dziedzinie zabezpieczenia społecznego i administracji publicznej. Od wielu lat specjalizuje się w stosowaniu prawa pomocy społecznej w praktyce. Na bieżąco śledzi zmiany przepisów i podnosi kompetencje zawodowe. Ponad 10 lat prowadzi szkolenia umożliwiające uczestnikom praktykowanie zdobytej wiedzy i umiejętności. Współautorka ogólnopolskich publikacji z zakresu zabezpieczenia społecznego.

I. Charakterystyka stypendiów i zasiłków szkolnych.

II. Postępowanie w zakresie przyznawania świadczeń:

• Uczniowie, którym przysługuje prawo do stypendiów i zasiłków szkolnych:
  1. typy i rodzaje szkół , których uczniowie są uprawnieni do świadczeń pomocy materialnej dla uczniów,
  2. wyjaśnienie okresu przysługiwania stypendiów i zasiłków szkolnych -do 24 roku życia i do ukończenia obowiązku nauki,
  3. wyjaśnienie pojęć obowiązek szkolny, obowiązek nauki i ich wpływu na prawo do stypendium szkolnego,
  4. pojęcie miejsca zamieszkania ucznia, rodziców ucznia i sposób ich dokumentowania,
  5. organ właściwy w sprawie,
  6. właściwość miejscowa organu przyznającego świadczenie w przypadkach zamieszkiwania ucznia w miejscach innych niż miejsce zamieszkania rodzica np. w miejscowościach pobierania nauki.
• Kryteria przyznawania stypendiów szkolnych:
  1. zdefiniowanie powodów trudnej sytuacji materialnej uczniów jako przesłanki uprawniającej do stypendium szkolnego,
  2. warunek spełniania kryterium dochodowego,
  3. definicja i zasady ustalania dochodu:
     • regulacje prawne,
     • obliczanie dochodów z gospodarstwa rolnego ze względu na tytuł prawny do niego np. własność, współwłasność, dzierżawa oraz użytkowanie ,
     • odliczanie składek KRUS od dochodu, w tym za właścicieli, domowników, składek zaległych, nieopłaconych,
     • ustalanie i dokumentowanie dochodu z działalności gospodarczej opodatkowanej na zasadach ogólnych oraz według ryczałtu,
     • wliczanie dochodów niepodlegających opodatkowaniu np. wybrane świadczenia socjalne, diety, ryczałty, prace dorywcze, dochodów jednorazowych i dochodów za dany okres,
     • postępowanie w sytuacji utraty / uzyskania dochodu,
     • postępowanie w przypadku zmiany wysokości dochodów po przyznaniu stypendium.
•  Zasiłek szkolny:
  1. wyjaśnienie pojęcia zdarzenia o charakterze losowym,
  2. czas na złożenie wniosku
  3. świadczenie jednorazowe, które można udzielić wielokrotnie temu samemu uczniowi
  4. wymóg rozliczenia świadczenia
• Formy stypendium oraz proces wydawania i realizacji decyzji 
  1. przebieg postępowania od przyjęcia wniosku do wydania decyzji,
  2. osoby uprawnione do złożenia wniosku,
  3. kwestia złożenia wniosku przez osobę niebędącą stroną postepowania np. wniosek złożony przez dyrektora szkoły,
  4. terminy ustawowe na złożenia wniosku, przekroczenie terminu,
  5. odzwierciedlenie form stypendium szkolnego w treści decyzji, tzn. wydatków na które można udzielić stypendium szkolnego,
  6. wyszczególnienie kwestii pomocy pieniężnej,
  7. wysokość stypendium w kontekście wysokości zasiłku rodzinnego,
  8. uznaniowy okres przyznania świadczeń,
  9. świadczenie, które można realizować miesięcznie, jednorazowo albo w innych odstępach czasowych w ciągu roku szkolnego,
  10. stosowanie procedury administracyjnej o przyznawanie świadczeń pomocy materialnej o charakterze socjalnym. Zawiadomienia, pouczenia wezwania i terminy,
  11. schemat postępowania w procesie przyznawania stypendium, w tym prawidłowość gromadzenia dokumentacji stanowiącej podstawę do ustalenia uprawnień do stypendiów szkolnych,
  12. sposób postępowania w związku ze zmianą wysokości dochodów,
  13. ustalanie prawa do stypendium w okresie styczeń- czerwiec danego roku szkolnego, w tym wymóg uzyskania zgody strony na zmianę decyzji administracyjnej w części dotyczącej okresu przyznania świadczenia,
  14. postępowanie w okresie przyznania / pobierania stypendium szkolnego w sytuacji zmiany sytuacji materialnej i rodzinnej ucznia np. zmiana wysokości dochodów, zmiana miejsca zamieszkania, utrata władzy rodzicielskiej, utrata statusu ucznia,
  15. „Katalog wydatków kwalifikowalnych” do stypendium szkolnego, w tym okres ponoszenia wydatków, zróżnicowanie katalogu wydatków o charakterze edukacyjnym, ewentualne ograniczenia co do ceny i ilości wyposażenia uczniów w artykuły sportowe i komputerowe, okres ponoszenia wydatków,
  16. przyznanie stypendium w formie pieniężnej zamiast refundacji poniesionych wydatków na cele edukacyjne ucznia,
  17. realizacja decyzji – terminy wypłat, dokumentowanie refundacji kosztów świadczeniobiorcom, rozliczanie, kontrola bieżąca, weryfikacja, przyczyny wstrzymania wypłat.
• Postępowanie w zakresie wstrzymania, cofnięcia, zwrotu stypendium. Wygaśnięcie decyzji.
  1. wyjaśnienie okoliczności cofnięcia lub wstrzymania stypendium,
  2. ustalenie nienależnie pobranych świadczeń,
  3. żądanie zwrotu w całości lub części oraz odstąpienie od żądania zwrotu całości lub części nienależnie pobranych świadczeń.

III.Omówienie przepisów KPA mających zastosowanie w sprawie, w tym: 

• prawo czynnego udziału w postępowaniu,
• możliwość zażalenie na bezczynność, opieszałość organu,
• niezwłoczne rozpatrzenie danej sprawy,
• prawomocność, ostateczność decyzji,
• zrzeczenie prawa się do odwołania,
• potwierdzanie za zgodność z oryginałem. 

IV. Regulamin udzielania świadczeń pomocy materialnej o charakterze socjalnym.

V. Najczęstsze nieprawidłowości w zakresie przyznawania pomocy materialnej uczniom w świetle orzecznictwa administracyjnego.