1. Wstęp. Kontrola zarządcza w świetle aktualnych unormowań ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, w tym:
• Definicja ustawowa, cel i zakres kontroli zarządczej oraz znaczenie dla jednostki.
• Wymagane uregulowania wewnętrzne.
• Komunikat Nr 23 Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2009 r. w sprawie standardów kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych (najważniejsze elementy), komunikat Nr 6 Ministra Finansów z dnia 6 grudnia 2012r. w sprawie szczegółowych wytycznych dla sektora finansów publicznych w zakresie planowania i zarządzania ryzykiem.
• Kontrola zarządcza, a zakres odpowiedzialności:
- za sprawy finansowe,
- zamówienia publiczne,
- rachunkowość.
kierownika jednostki, głównego księgowego oraz pracowników (w związku z delegowanymi zadaniami). Wskazanie przykładów gotowych powierzeń skutkujących odpowiedzialnością pracowników również z tytułu naruszenia dyscypliny finansów publicznych za powierzone do realizacji zadania.
• Wybrane aspekty odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych kierownika jednostki, głównego księgowego i pozostałych pracowników w tym:
- wybrane czyny,
- wybrane aspekty prowadzonego postępowania o naruszenie dyscypliny finansów publicznych.
2. Dokumenty w kontroli zarządczej:
• obligatoryjne,
• zalecane – dobra praktyka,
• fakultatywne.
3. Monitoring kontroli zarządczej:
• Podstawowe narzędzia kontrolne wykorzystywane w monitoringu – monitoring:
- procedur,
- celów/zadań,
- mierników/wskaźników.
• Stosowane dokumenty.
• Samoocena kontroli zarządczej.
• Rozliczanie z osiągniętych celów.
4. Nadzór sprawowany w ramach kontroli zarządczej nad jednostkami organizacyjnymi jst:
• Metody bezpośredniego nadzoru.
• Pozostałe mechanizmy kontrolne stosowane w nadzorze.
• Dokumentowanie realizowanego nadzoru nad jednostkami organizacyjnymi.
5. Oświadczenie (zapewnienie) o stanie kontroli zarządczej:
• Gotowe wzory oświadczeń o stanie kontroli zarządczej oraz unormowania rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 2 grudnia 2010 r. w sprawie wzoru oświadczenia o stanie kontroli zarządczej. W jakim zakresie może mieć ono zastosowanie do jednostek samorządu terytorialnego?
• Jak wypełniamy oświadczenie? Co powinno, a co może zawierać?
• Kto musi, a kto może i do kiedy składać oświadczenie o stanie kontroli zarządczej?
6. Podstawa kontroli zarządczej czyli:
• Cele strategiczne i operacyjne.
• Odpowiednie ustalenie zadań jakie jednostka będzie realizować w danym roku. Kto powinien je określać i na jakim stopniu szczegółowości?
• Określenie osób odpowiedzialnych za ich realizację. Zakresy czynności,
• Praktyczne przykłady celów, zadań dotyczących jednostek samorządu terytorialnego w zakresie kontroli zarządcze.
7. Określanie mierników/wskaźników realizacji celów/zadań w kontroli zarządczej:
• Różnica między miernikiem, a wskaźnikiem. Kiedy je stosujemy, wartości docelowe?
• Główne grupy mierników/wskaźników, w tym: efektywności, skuteczności, wydajności, oszczędności, satysfakcji.
• Kto przygotowuje mierniki/wskaźniki? Kto je zatwierdza?
• Zadania z jednym i wieloma miernikami/wskaźnikami?
• Monitorowanie i ocena realizacji wyznaczonych mierników/wskaźników, sprawozdawczość.
• Praktyczne przykłady z miernikami/wskaźnikami z jednostek samorządu terytorialnego.
8. Proces zarządzania ryzykiem do celów i zadań określonych przez jednostki. Omówienie z praktycznymi przykładami z jst w zakresie przykładowych ryzyk oraz ich analizy i wyceny, zostaną również zaprezentowane przykłady rejestrów ryzyka:
• Definicja ryzyka.
• Zarządzanie ryzykiem. Definicja i sposoby realizacji.
• Metody identyfikacji ryzyk.
• Analiza ryzyk oraz wycena ryzyk w zakresie prawdopodobieństwa wystąpienia oraz wpływu/skutku na realizację zadań.
• Właściciele ryzyk,
• Ryzyko nieodłączne i rezydualne.
• Poziom ryzyka akceptowalnego, a poziom ryzyka dopuszczalnego (apetyt na ryzyko).
• Reakcja na ryzyko. Tworzenie rejestru ryzyka. Gotowe rozwiązania.
9. Kontrola zarządcza. Planowane zmiany w przepisach.
10. Kontrola kontroli zarządczej przez RIO i NIK. Co jest kontrolowane i w jakim zakresie?
Audyt, kontrola, zarządcze