Polityka rachunkowości jako podstawowy element rachunkowości

Polityka rachunkowości jest podstawowym dokumentem stanowiącym zbiór zasad dotyczących rachunkowości w jednostce sektora finansów publicznych, dlatego należy wykazać się dbałością i rzetelnością przy jej zmianie czy aktualizacji, którą można wprowadzić m. in. z powodu nowelizacji prawa, statutu, konsekwencji zaleceń pokontrolnych, istotnych zmian struktury organizacyjnej jednostki, czy przedmiotu jej działalności. Proponujemy Państwu uczestnictwo w szkoleniu, które pozwoli usystematyzować wiedzę z zakresu elementów polityki rachunkowości oraz wskaże możliwości wprowadzenia dodatkowych opisów związanych z występowaniem w kraju pandemii COVID-19. Ponadto uczestnicy szkolenia poznają istotę i praktyczne aspekty efektywnego opracowania zasad polityki rachunkowości oraz uzyskają podpowiedzi, przykłady możliwych rozwiązań w zakresie uproszczeń czy stosowania standardów rachunkowości.

• usystematyzowanie wiedzy na temat obligatoryjnych jak i nieobligatoryjnych elementów składowych polityki rachunkowości, ze wskazaniem na ich znaczenie w poprawnym prowadzeniu rachunkowości jednostki,
• przybliżenie wymogów stawianych w zakresie ustalania, wdrażania i zmian zasad (polityki) rachunkowości,
• zaprezentowanie możliwości w zakresie stosowania uproszczeń, wykorzystywania KSR i MSR oraz omówienie działań i decyzji, uwzględniających ewentualne skutki COVID-19 i ich wpływ na politykę rachunkowości,
• omówienie odpowiedzialności i obowiązków w zakresie opracowania polityki rachunkowości w przypadku jednostek obsługiwanych przez CUW,
• wskazanie rozwiązań stosowanych w dobie pandemii koronawirusa, kiedy to pracownicy świadczą pracę zdalną lub telepracę,
• przedstawienie najczęściej stwierdzanych nieprawidłowości w zakresie tworzenia, stosowania oraz aktualizowania polityki rachunkowości, przyczyn ich powstania oraz sposobów zapobiegania,
• otrzymanie obszernych materiałów zawierających m.in. przykładowe opisy dotyczące zarówno części obligatoryjnej, jak i nieobowiązkowej oraz wzory dokumentów, instrukcji, opisów i księgowań,
• możliwość konsultacji z ekspertem kwestii problemowych z zakresu tematu szkolenia.

1. Obowiązek i odpowiedzialność kierownika jednostki, za ustalenie zasad (polityki) rachunkowości jednostki, jej utrwalenie w formie pisemnej oraz dokonywanie zmian.
2. Elementy obligatoryjne polityki rachunkowości, określenia roku obrotowego i wchodzących w jego skład okresów sprawozdawczych, metody wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego.
3. Sposób prowadzenia ksiąg rachunkowych, w tym co najmniej:

• zakładowy plan kont, ustalający wykaz kont księgi głównej, przyjęte zasady klasyfikacji zdarzeń, zasady prowadzenia kont ksiąg pomocniczych oraz ich powiązania z kontami księgi głównej,
• wykaz ksiąg rachunkowych, a przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera – wykaz zbiorów danych tworzących księgi rachunkowe na informatycznych nośnikach danych z określeniem ich struktury, wzajemnych powiązań oraz ich funkcji w organizacji całości ksiąg rachunkowych i w procesach przetwarzania danych,
• opis systemu przetwarzania danych, a przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera – opisu systemu informatycznego, zawierającego wykaz programów, procedur lub funkcji, w zależności od struktury oprogramowania, wraz z opisem algorytmów i parametrów oraz programowych zasad ochrony danych, w tym w szczególności metod zabezpieczenia dostępu dodanych i systemu ich przetwarzania, a ponadto określenie wersji oprogramowania i daty rozpoczęcia jego eksploatacji.

4. Określenie systemu służącego ochronie danych i ich zbiorów, w tym dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych i innych dokumentów stanowiących podstawę dokonanych w nich zapisów.
5. Nieobowiązkowa część polityki rachunkowości, w tym przykładowe instrukcje: 

• kasowa, 
• druków ścisłego zarachowania,
• inwentaryzacyjna,
• tworzenia, obiegu i kontroli dokumentów księgowych.

6. Rola głównego księgowego przy opracowaniu projektu dokumentacji opisującej przyjęte w jednostce zasady (politykę) rachunkowości.
7. Uproszczenia, z których jednostka może skorzystać w ramach przyjętych zasad (polityki) rachunkowości.
8. Zasady ustalania polityki rachunkowości w jednostkach obsługiwanych przez CUW.
9. Możliwość stosowania przez jednostki KSR i MSR.
10. Najczęściej stwierdzane nieprawidłowości w zakresie tworzenia, stosowania i aktualizowania polityki rachunkowości.
11. Dodatkowe opisy, które powinny się znaleźć w polityce rachunkowości jednostki, w związku z występowaniem pandemii COVID-19:

• ocena zdolności jednostki do kontynuowania działalności, 
• analiza ryzyk, 
• utrata wartości aktywów czy podejmowanie działań i decyzji uwzględniających ewentualne skutki COVID-19 w księgach rachunkowych i sprawozdaniu finansowym jednostki.

12. Dyskusja. 
 

Kierownicy jednostek, skarbnicy, główni księgowi i inne osoby wchodzące w skład kadry kierowniczej, biorące udział w tworzeniu, wdrażaniu czy dokonywaniu zmian w polityce rachunkowości jednostki, pracownicy zobligowani do znajomości i stosowania w codziennej pracy przyjętych w jednostce zasad rachunkowości (pracownicy merytoryczni komórek finansowo - księgowych), a także pracownicy wydziałów kontroli.

Ekonomistka, pedagog, absolwentka Międzynarodowego Studium Doktoranckiego „Orgmasz” w Warszawie, specjalistka z zakresu finansów publicznych, długoletnia księgowa w jst. Autorka artykułów i trener w dziedzinie finansów publicznych oraz rachunkowości. Wykładowca na uczelni wyższej. Praktyk, który dzięki swemu wieloletniemu doświadczeniu przekazuje sprawdzone metody w pracy służb księgowych.