Obciążanie należnościami za bezumowne korzystanie z nieruchomości publicznej w oparciu o orzecznictwo i wyniki organów kontroli

Podczas proponowanego szkolenia omówione zostaną kwestie związane z bezumownym korzystaniem z nieruchomości oraz obciążeniami należnościami z tego tytułu. Zagadnienia szkoleniowe zostaną omówione w oparciu o aktualne orzecznictwo oraz poglądy organów kontroli, w szczególności o stanowisko i wytyczne NIK zawarte w wynikach kontroli przeprowadzonych w 2020 i 2021 roku, a dotyczących gospodarowania nieruchomościami w ramach zasobów publicznych (LSZ.430.004.2020).

• Omówienie praktycznych problemów związanych z korzystaniem bez tytułu prawnego z nieruchomości Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego, a zwłaszcza:

- dopuszczalne kierunki działania właściciela po objęciu nieruchomości publicznej we władanie,
- zasady i tryb postępowania właściciela lub zarządcy nieruchomości po ustaniu lub rozwiązaniu
 umowy.

• Omówienie konstrukcji roszczenia o zwrot/wydanie nieruchomości oraz warunków jego skutecznej realizacji.
• Zaprezentowanie praktycznych aspektów problematyki obciążania posiadacza należnościami za korzystanie z nieruchomości bez tytułu prawnego.

I. Bezumowne korzystanie z nieruchomości publicznej jako stan faktyczny powodujący określone obowiązki po stronie właściciela lub zarządcy nieruchomości:

1. Bezumowne korzystanie z nieruchomości po ustaniu lub rozwiązaniu umowy. Zasady i tryb postępowania właściciela lub zarządcy nieruchomości:

1. wyjaśnienie wątpliwości prawnych, co do statusu prawnego podmiotu władającego z nieruchomością tj. ustalenie czy nie powstał po jego stronie tytuł prawny do korzystania z nieruchomości,
2. omówienie wybranych podstaw nawiązania umowy o korzystanie z nieruchomości z innym podmiotem niż dotychczasowy najemca lub dzierżawca: wstąpienie w stosunek najmu, dziedziczenie najmu/dzierżawy jako prawa majątkowego, nawiązanie umowy najmu wobec zgody na dalsze korzystanie z nieruchomości.

2. Objęcie nieruchomości publicznej we władanie oraz dopuszczalne kierunki działania właściciela.
3. Roszczenie o zwrot/wydanie nieruchomości. Omówienie konstrukcji roszczenia oraz warunków jego skutecznej realizacji.
4. Roszczenie o przywrócenie posiadania. Czy jest to roszczenie alternatywne dla roszczeń właściciela nieruchomości i kiedy może być stosowane?
5. Zakończenie bezumownego korzystania - wydanie rzeczy właścicielowi. Jakie warunki formalne i faktyczne muszą zostać spełnione celem stwierdzenia, że doszło do odzyskania władztwa właściciela nad rzeczą?

II. Obciążanie posiadacza należnościami za korzystanie z nieruchomości bez tytułu prawnego – aspekty praktyczne:

1. Dobra i zła wiara posiadacza nieruchomości jako podstawa rozstrzygania o zakresie jego obowiązków, w tym obowiązku wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości.
2. Odszkodowanie a wynagrodzenie za korzystanie z nieruchomości bez tytułu prawnego. Porównanie świadczeń z punktu widzenia gminy lub Skarbu Państwa jako właściciela nieruchomości.
3. Wyliczanie wysokości dochodzonego wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości.
4. Ustalanie zasad rozliczeń za bezumowne korzystanie z nieruchomości w umowie najmu, dzierżawy, użyczenia. Czy właściciel dysponuje nieograniczoną możliwością narzucania wysokości takiego wynagrodzenia?
5. Przedawnienie roszczenia o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości. Omówienie zagadnienia na podstawie orzecznictwa dotyczącego gospodarowania publicznym zasobem nieruchomości.

Pracownicy samorządu i organów Skarbu Państwa zajmujący się oddawaniem nieruchomości w najem i dzierżawę, szczególnie pracownicy rozpoczynający pracę lub chcący usystematyzować swoją wiedzę na ten temat.

Doświadczony trener, od 2008 roku prowadzi wysoko oceniane szkolenia z zakresu gospodarki nieruchomościami publicznymi i obrotu nieruchomościami. Absolwent aplikacji sądowej. Autor kilkudziesięciu publikacji z zakresu gospodarowania nieruchomościami publicznymi, cywilno-prawnych aspektów obrotu nieruchomościami i zamówień publicznych