Nadzór gminy nad świadczeniem usług asenizacyjnych – funkcjonowanie podmiotów asenizacyjnych od wniosku o wydanie zezwolenia po sprawozdania kwartalne

• Świadczenie usług asenizacyjnych jest działalnością regulowaną, której zasady określone zostały w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. W lipcu 2022 r. pojawił się w przedmiotowej ustawie istotny przepis – art. 7 ust 6c dotyczący nieczystości ciekłych pochodzących z terenu aglomeracji wodno-ściekowych i ich dostarczania do odpowiednich oczyszczalni ścieków. Realizacja tego artykułu zagwarantuje odpowiednią jakość oczyszczania ścieków odprowadzanych taborem asenizacyjnym ze zbiorników bezodpływowych oraz z osadników w instalacjach przydomowych oczyszczalni ścieków, w zależności od wielkości aglomeracji, z której pochodzą. To z kolei ułatwia wypełnienie art. 83 ust.4 ustawy prawo wodne dotyczącego zapewnienia przez indywidualne systemy oczyszczania ścieków tego samego poziomu ochrony środowiska, co system kanalizacyjny.
• Podczas szkolenia wskażemy istotę powyższych regulacji i sposób ich realizacji przez jednostki administracji publicznej, a także konsekwencje dla podmiotów opróżniających i transportujących nieczystości ciekłe za ich naruszenie. Dodatkowo przeanalizujemy proces wydawania przez wójta/burmistrza/prezydenta miasta zezwolenia na świadczenie usług ascenizacyjnych. Wyjaśnimy także kwestie związane z wygaszaniem, cofnięciem i zmianami wydanego zezwolenia. Omówimy sposób, w jaki działalność ascenizacyjna powinna być prowadzona – ze szczególnym uwzględnieniem analizy składanych przez podmioty sprawozdań kwartalnych. Wskażemy zasady stosowania sankcji, zarówno tych związanych z opóźnieniem w składaniu wymienionego sprawozdania (tutaj zwrócona zostanie uwaga na konsekwencje orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z grudnia 2022), jak i jego rzetelności.

• Poznasz aktualne orzecznictwo nadzoru wojewodów, jak i sądów wojewódzkich odnośnie podejmowanych przez rady gminy uchwał dotyczących warunków jakie powinni spełniać przedsiębiorcy ubiegający się o świadczenie usług związanych z opróżnianiem zbiorników bezodpływowych lub osadników w instalacjach przydomowych oczyszczalni ścieków i transportu nieczystości ciekłych.
• Poznasz najczęściej popełniane błędy we wnioskach o wydanie zezwolenia na działalność asenizacyjną oraz przykłady prawidłowych zapisów.
• Zapoznasz się z wzorem wniosku o wydanie zezwolenia na działalność asenizacyjną, jaki każda gmina powinna opracować i zamieścić na stronie BIP urzędu, oraz zdobędziesz informacje o załącznikach, które przedsiębiorcy powinni do niego załączyć.
• Dowiesz się jak weryfikować wniosek o wydanie zezwolenia na działalność asenizacyjną i poznasz ewentualne możliwości podejmowania działań na tym etapie.
• Uzyskasz odpowiedzi między innymi na pytania:
- Czy i kiedy można odmówić wydania zezwolenia?
- Kto wniosku o wydanie zezwolenia składać nie musi?
- Ile promes dołączyć do wniosku?
- Jak postąpić w przypadku braku sprawozdania złożonego w terminie?
- Czy zawsze należy naliczać karę za nieterminowość w złożeniu sprawozdania?
- Czy i kiedy można odstąpić od wydania decyzji o nałożeniu kary?
- Kiedy można skorzystać z zastosowania art. 189f KPA?
- Jak określić „skalę” nierzetelności sprawozdania kwartalnego?
- W jaki sposób określić niewłaściwe miejsce dostarczenia nieczystości ciekłych z terenu aglomeracji wodno-ściekowej?
- Na jakich zasadach kończy się działalność asenizacyjną?
- Jakie są konsekwencje prowadzenia działalności bez wymaganego zezwolenia?

1. Podstawa prawna prowadzenia działalności polegającej na świadczeniu usług asenizacyjnych:
• Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.
• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie wymagań dla pojazdów asenizacyjnych.
• Rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie szczegółowego sposobu określania wymagań jakie powinien spełniać przedsiębiorca ubiegający się o uzyskanie zezwolenia w zakresie opróżniania zbiorników bezodpływowych lub osadników w instalacjach przydomowych oczyszczalni ścieków.
• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków wprowadzania nieczystości ciekłych do stacji zlewnych.
• Uchwała rady gminy określająca wymagania jakie powinien spełniać przedsiębiorca ubiegający się o wydanie zezwolenia na świadczenie usług asenizacyjnych.
2. Znaczenie uchwały rady gminy w sprawie warunków, jakie powinien spełniać przedsiębiorca ubiegający się o zezwolenie na opróżnianie zbiorników bezodpływowych lub osadników w instalacjach przydomowych oczyszczalni ścieków i transport nieczystości ciekłych w procedurze wydawania tego zezwolenia.
3. Elementy wniosku o wydanie zezwolenia oraz jego załączniki (obligatoryjne i dodatkowe). Zezwolenie decyzją administracyjną wydawaną w indywidualnej sprawie – indywidualny zakres formułowania jej osnowy.
• Co obligatoryjnie musi się na nim znaleźć?
• Jakie warunki prowadzenia działalności określić?
4. Analiza zawartości danych ujętych we wniosku – podstawy do odrzucenia lub wezwania do jego uzupełnienia.
5. Zezwolenie – w jaki sposób prawidłowo określić wymagania dotyczące właściwe prowadzonej działalności asenizacyjnej?
6. W jakich okolicznościach należy zgłosić zmiany w zezwoleniu? Procedury i zasady zmian w zezwoleniu.
• Kiedy należy zgłosić zmiany w zezwoleniu?
• W jaki sposób dokonać zmian i jakiej z tego tytułu opłaty skarbowej należy wymagać?
• Co w przypadku nieprzestrzegania warunków wydanego zezwolenia?
7. Sprawozdanie kwartalne – podstawa prawna, adresaci, termin złożenia, zawartość, załączniki.
• Kto i w jakich terminach ma obowiązek je składać?
• Co ze sprawozdaniami zerowymi?
• Czy funkcjonuje obligatoryjny wzór sprawozdania?
• Czy w wykazie umów powinno się uwzględniać umowy ustne?
• Jakie elementy powinny znaleźć się na załączniku z wykazem adresów odbioru nieczystości ciekłych?
8. Art. 9p ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach – weryfikacja danych zawartych w sprawozdaniu kwartalnym.
• W jaki sposób weryfikować sprawozdanie wykorzystując art. 9p ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach?
• Kiedy wzywać podmioty składające sprawozdanie do jego uzupełnienia – jak rozumieć określenie „nierzetelność”?
• Czy sprawozdanie trzeba złożyć osobiście?
9. Raportowanie dostarczania nieczystości ciekłych pochodzących z terenu aglomeracji wodno-ściekowej – art. 7 ust. 6c ucpg.
10. Art. 9u – kontrola podmiotów świadczących usługi asenizacyjne – częstotliwość, zasady, zakres.
11. Sankcje:
• Nieterminowość złożenia sprawozdania kwartalnego.
• Nierzetelność sprawozdania kwartalnego.
• Niewłaściwe miejsce dostarczenia nieczystości ciekłych z terenu aglomeracji wodno-ściekowej.
• Prowadzenie działalności niezgodnie z warunkami wydanego zezwolenia.
12. Wygaszenie a cofnięcie – termin wydania i okres ważności zezwolenia.
13. Zakończenie działalności – warunki jakie przedsiębiorca powinien spełnić.
14. Podsumowanie – odpowiedzi na pytania.

Pracownicy JST - referatów zajmujących się gospodarką nieczystościami ciekłymi (Ochrony Środowiska, lub Rolnictwa) osoby posiadające w swoim zakresie czynności zadania związane z przeprowadzaniem procedury wydawania zezwoleń oraz przyjmowania i analizowania sprawozdań kwartalnych. Przedstawiciele podmiotów świadczących usługi asenizacyjne.

W latach 2014-18 sprawował funkcję wójta. W roku 2015 w kierowanym przez Niego urzędzie miała miejsce kontrola NIK dotycząca gospodarowania nieczystościami ciekłymi. Po zakończonej kadencji 2019 roku zajmuje się obszarem gospodarki odpadami. Ponadto pełnił rolę eksperta z dziedziny nieczystości ciekłych i gospodarki odpadami współpracując z AMM Systems oraz Ściekami Polskimi Sp. o.o. Od marca 2023 roku odpowiada za dział Nieczystości ciekłe w Agencji Wspierania Ochrony Środowiska, a dodatkowo od września 2023 r. pełni funkcję Dyrektora Akademii Edukacji Środowiskowej. Bardzo blisko współpracuje z organizacjami i stowarzyszeniami samorządowymi. Ma na swoim koncie kilkadziesiąt przeprowadzonych webinarów dotyczących tematyki nieczystości ciekłych.