Naruszenie stosunków wodnych i kwestia utrzymywania urządzeń wodnych w myśl prawa wodnego – kompetencje gminy i wód polskich

Źródłem postępowań o naruszenie stosunków wodnych są dość często spory sąsiedzkie. Właściciel gruntu, który czuje się poszkodowany działaniami sąsiada w zakresie zmiany stanu wody na gruncie, nie musi wytaczać powództwa do sądu o ochronę swojej własności, czy posiadania, ale wystarczy, że wystąpi ze stosownym wnioskiem do organu gminy. Postępowania te, z uwagi na swoją specyfikę, należą do postępowań skomplikowanych, długotrwałych i wymagających wiedzy specjalistycznej. Niekiedy zmiana stanu wody na gruncie związana jest z funkcjonowaniem urządzeń wodnych, co istotnie zmienia sytuację prawną i rodzaj postępowania.

Szkolenie ma za zadanie przybliżyć problematykę zmiany stanu wody na gruncie oraz urządzeń wodnych, jak również aspekty praktyczne postępowań dotyczących tych kwestii. W szczególności uzyskają Państwo odpowiedzi na pytania – kiedy właściwy będzie organ gminy, a kiedy organ Wód Polskich, jakie czynności procesowe winien wykonywać wójt (burmistrz, prezydent) w postępowaniu o naruszenie stosunków wodnych oraz jakie obowiązki spoczywają na właścicielu urządzenia wodnego, a jakie na organach Wód Polskich w prowadzonych przez nie postępowaniach.

• Wyjaśnienie podstaw prawnych w zakresie zmiany stanu wody na gruncie oraz urządzeń wodnych, omówienie przesłanek i zasad postępowań w tej kwestii.
• Przedstawienie podziału zadań między organem gminy a organami Wód Polskich w kontekście zmiany stanu wody na gruncie i utrzymywania urządzeń wodnych.
• Zaprezentowanie obowiązków spoczywających na właścicielu gruntu, właścicielu urządzenia wodnego, obowiązków procesowych wójta (burmistrza, prezydenta) i organów Wód Polskich (dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej i dyrektora Zarządu Zlewni).
• Nabycie teoretycznej wiedzy z instytucji prawa wodnego, takich jak zmiana stanu wody na gruncie, utrzymywanie urządzeń wodnych, rozbiórka i legalizacja urządzeń wodnych oraz uzyskanie wiedzy z zakresu postępowań prowadzonych przed organem gminy i organami Wód Polskich.
• Nabycie praktycznych umiejętności urzędniczych (np. Jakie podjąć czynności dowodowe? Jak zredagować decyzję administracyjną?) w zakresie postępowań w sprawie naruszenia stosunków wodnych, utrzymywania urządzeń wodnych, rozbiórki i legalizacji urządzeń wodnych, czy utrzymywania urządzeń melioracyjnych.

1. Istota naruszenia stosunków wodnych.
• omówienie kwestii zmiany stanu wody na gruncie, organu właściwego do załatwienia tej sprawy, przesłanek ustawowych, obowiązków spoczywających na właścicielach gruntów, czy możliwości zawarcia ugody.
2. Postępowanie w sprawie naruszenia stosunków wodnych. 
• omówienie zasad, procedury oraz obowiązków, jakie nakłada organ, 
• kto powinien być stroną postępowania?
• w jakim terminie sprawa powinna zostać załatwiona?
• jakie czynności dowodowe powinien przeprowadzić organ?
3. Decyzja.
• omówienie elementów decyzji w sprawie naruszenia stosunków wodnych, 
• co powinno zawierać uzasadnienie faktyczne, a co uzasadnienie prawne, 
• kto może podpisać decyzję administracyjną?;
4. Relacja kwestii naruszenia stosunków wodnych do spraw związanych z urządzeniami wodnymi.
• porównanie tych zagadnień i organów właściwych, 
• wyjaśnienie, kiedy właściwy będzie wójt (burmistrz, prezydent) a kiedy organy Wód Polskich (dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej i dyrektor zarządu zlewni);
5. Zasady utrzymywania urządzeń wodnych.
• omówienie zasad, z uwzględnieniem zasady partycypacji w utrzymywaniu urządzeń wodnych, 
• wyjaśnienie pojęcia urządzenia wodnego, 
• jakie wyróżniamy urządzenia wodne? 
• jakie obowiązki spoczywają na właścicielu urządzenia wodnego, np. rowu?  
• kto i jak powinien egzekwować te obowiązki?
6. Legalizacja nielegalnego urządzenia wodnego.
• omówienie procedury i zasad legalizacji oraz organu właściwego, 
• kto powinien złożyć wniosek o legalizację i co ten wniosek powinien zawierać? 
• jakie czynności powinien podjąć organ w toku postępowania? 
• jaka jest konsekwencja braku legalizacji?
7. Rozbiórka urządzenia wodnego.
• przedstawienie przesłanek rozbiórki urządzenia oraz procedury w tym zakresie, z uwzględnieniem dotychczasowego orzecznictwa sądowego, 
• jaki organ jest właściwy w tym zakresie? 
• jakie czynności dowodowe powinny zostać podjęte w tym postępowaniu? 
• co z nielegalnie zlikwidowanymi albo przebudowanymi urządzeniami wodnymi, np. zasypanymi lub zarurowanymi rowami?
8. Przywrócenie poprzedniej funkcji urządzenia.
• omówienie zasad i procedury,
• wyjaśnienie kwestii organu właściwego, przesłanek  prowadzenia postępowania administracyjnego i wydania decyzji, 
• jakie obowiązki może nałożyć organ w decyzji?
9. Utrzymywanie urządzeń melioracji wodnych. 
• omówienie zasad i procedury dotyczącej tego zagadnienia, 
• wyjaśnienie czym są urządzenia melioracyjne,
• jaki organ jest właściwy do przeprowadzenia postępowania i wydania decyzji? 
• kto jest strona postępowania? itd.
 

Pracownicy urzędów gmin i miast, pracownicy urzędów wojewódzkich, pracownicy starostw powiatowych zajmujący się tematyką prawa wodnego. Pracownicy przedsiębiorstw wodociągowych, pracownicy biur projektów i inne osoby zainteresowane tą tematyką.

Doktor nauk prawnych, radca prawny, wieloletni pracownik administracji publicznej, w tym struktur gospodarki wodnej (RZGW, Wody Polskie), praktyk stosowania prawa w kancelarii prawnej, współpracownik Gminy w zakresie postępowania o naruszenie stosunków wodnych, aktualnie pracownik samorządowy (kierownik działu) w miejskiej jednostce organizacyjnej, zajmującej się m.in. gospodarką wodną, doświadczony trener oraz autor publikacji naukowych z zakresu Prawa wodnego i Kpa, uczestnik debaty „Wodny Okrągły Stół Gospodarowanie wodą – wyzwania dla Polski” i „II Wodny Okrągły Stół 2022 Miasto odpowiedzialne za wodę” i „III Wodny Okrągły Stół 2023 Zarządzanie wodą w sytuacjach kryzysowych”.