Problemy redagowania statutów jednostek samorządu terytorialnego i ich nowelizacji. Jak uniknąć błędów merytorycznych i legislacyjnych?

Statut to jeden z ważniejszych aktów jakimi posługują organy samorządowe. Zredagowanie bezbłędnie statutu, który spełnia wszystkie wymogi ustawowe, jest łatwy w stosowaniu, a jednocześnie odpowiada potrzebom wynikającym z lokalnych uwarunkowań, to zadanie trudne. Wiedza w tym zakresie jest szczególnie potrzebna na początku kadencji, kiedy nowe rady podejmują decyzje w sprawie zmian statutów. Szkolenie odpowie m.in. na pytania jak:
• Uniknąć błędów powodujących stwierdzenie przez organ nadzoru części lub całości statutu.
• Skonstruować statut, aby był funkcjonalny i łatwy w użyciu.
• Redagować statut bez zbędnych powtórzeń.
• Prawidłowo uchylać poprzednią uchwałę w sprawie statutu.
Dodatkowo prowadzący przekaże uczestnikom autorski uniwersalny projekt statutu gminy, uwzględniający informacje przekazywane podczas szkolenia.

• Zdobycie, uzupełnienie i uporządkowanie wiedzy z zakresu szczegółowych zasad techniki prawodawcze związanych ze specyfiką statutu, jego budową, używaniem załączników i redagowania poszczególnych rodzajów przepisów.
• Poznanie na konkretnych przykładach najczęściej pojawiających się błędów w przepisach statutowych i sposobów ich uniknięcia.
• Otrzymanie obszernych materiałów szkoleniowych: prezentacji Power Point z przykładami z orzecznictwa, schematami i wzorcami technik prawodawczych w odrębnych plikach, a także przykładowy autorski statut.
• Korzyści z uczestnictwa w szkoleniu to:
- Podniesienie kompetencji osób pracujących przy zmianie statutu.
- Usprawnienie pracy organu stanowiącego jst i wyeliminowanie wątpliwości interpretacyjnych przepisów statutowych.
- Poznanie konkretnych rozwiązań problemów związanych z redagowaniem przepisów statutowych.
- Nabycie wiedzy o aktualnych kierunkach orzeczniczych w zakresie przepisów statutowych.

1. Specyfika statutu jako aktu normatywnego i aktu prawa miejscowego.
2. Podstawowe błędy twórców statutów w orzecznictwie organów nadzoru i sądów administracyjnych:
• Wykraczanie poza zakres upoważnienia ustawowego.
• Powtórzenia i modyfikacje przepisów ustawowych.
• Niewypełnianie obligatoryjnej zawartości statutu – przyczyny obiektywne i subiektywne.
3. Obligatoryjna treść statutu a praktyka:
• Zakres przepisów ogólnych i niepotrzebne przepisy o granicach i obszarze.
• Rozdział władzy między organem stanowiącym i wykonawczym – zabronione nakładanie szczegółowych obowiązków na wójta (burmistrza, prezydenta miasta) i pracowników urzędu.
• Dlaczego nie można uszczegółowić i doprecyzować praw i obowiązków radnego.
• Przewodniczący wyłącznie organizatorem prac rady.
• Kluby radnych, im mnie regulacji tym lepiej.
• Przepisy proceduralne - porządek sesji, głosowanie i protokoły, co można usprawnić.
• Komisja rewizyjna - uwarunkowania szczególnego zakresu i form działania.
• Komisja skarg, wniosków i petycji jako organ usprawniający i przyspieszający rozstrzygnięcia rady.
• Ograniczone regulacje o trybie pracy organu wykonawczego.
• Zasady dostępu do dokumentów w statucie a uregulowania ustawowe.
• Jednostki pomocnicze w statucie gminy co mieści się w uprawnieniach jednostki pomocniczej do prowadzenia gospodarki finansowej w ramach budżetu gminy a co w zasadach tworzenia, łączenia, podziału oraz ich znoszenia jednostki.
4. Techniki prawodawcze ważne dla precyzyjności i łatwości korzystania ze statutu:
• Tytuł, który można uprościć.
• Podstawa prawna ograniczone do niezbędnego minimum.
• Załączniki w uchwałach statutowych. Im mniej, tym lepiej, zwłaszcza kiedy w ogóle nie są potrzebne.
• Poprawne techniki prawodawcze w przepisach statutowych i najczęściej popełniane błędy:
- Niepotrzebne lub niekonsekwentne „słowniczki”.
- Kolejność przepisów merytorycznych pozwalająca uniknąć powtórzeń i zbędnych przepisów.
- Przepisy przejściowe i dostosowujące jako konsekwencja zmian przepisów statutowych w trakcie kadencji.
- Przepis uchylający poprzednią uchwałę statutową, czyli dlaczego nie uchylamy uchwał nowelizujących statut i tekstu jednolitego.
- Przykłady zbędnych i nienormatywnych „postanowień końcowych”.
- Przepis o wejściu w życie – 14 dni to nie obowiązkowe vacatio legis.
5. Podsumowanie:
• Przykład korekty legislacyjnej na typowym projekcie,
• Prezentacja autorskiego, uniwersalnego projektu statutu.

Radni, członkowie komisji statutowych, przewodniczący rad, pracownicy samorządowi, radcowie prawni obsługujący jednostki samorządu terytorialnego.

Legislator, szkoleniowiec, ekspert prawa samorządowego. Pracował jako legislator w Kancelarii Sejmu, gdzie specjalizował się w sprawach samorządowych oraz jako dyrektor departamentu w Rządowym Centrum Legislacji. Od 2015 r. prowadzi działalność pod firmą Kancelarię legislacyjną. Wykładowca studiów podyplomowych i aplikacji legislacyjnej, trener z zakresu legislacji samorządowej i spraw ustrojowych samorządu terytorialnego dla radnych, sekretarzy i pracowników samorządowych. Specjalizuje się właśnie w sprawach statutów jst. Opracował dla FRDL opinię Statuty jst - czy można lepiej redagować podstawowy akt samorządowej legislacji? Autor bloga, artykułów i webinarów popularyzujących wiedzę o legislacji. Jego szkolenia są zawsze wysoko oceniane, zwłaszcza ze względu na praktyczność przekazywanej wiedzy i dobrze dobrane przykłady.