Inkaso podatków i opłat lokalnych w 2025 r. Zadania i odpowiedzialność inkasentów, w tym rozliczanie inkasentów z gminnym organem podatkowym

Podczas szkolenia zostaną omówione przepisy dotyczące prawidłowego i terminowego rozliczania inkasentów z organem podatkowym z pobranych przez nich podatków i opłat. Prowadząca przedstawi najnowsze orzecznictwo, interpretacje i zastrzeżenia organów kontroli w stosunku do poboru podatków i opłat w formie inkasa.

• Dostarczenie i ugruntowanie wiedzy jaka wymagana jest od pracowników służb finansowo-księgowych organów podatkowych w zakresie poboru podatków i opłat w formie inkasa. 
• Poznanie zadań i odpowiedzialności inkasentów oraz zagadnień dotyczących terminowości poboru poszczególnych podatków i rozliczeń inkasenta z organem podatkowym.
• Wskazanie obowiązku gmin w zakresie wydawania zaświadczeń dla sołtysów w związku z pełnieniem przez sołtysa funkcji inkasenta.
• Omówienie najnowszych interpretacji i orzeczeń sądów administracyjnych w zakresie inkasa.
 

1. Podatki i opłaty, które mogą być pobieranie przez inkasentów. Podatek: rolny, leśny od nieruchomości. Opłaty lokalne: miejscowa, uzrowiskowa, targowa, za gospodarowanie odpadami komunalnymi, opłata skarbowa.
2. Obowiązek gmin – wydawanie zaświadczeń dla sołtysów na podstawie obowiązującej od 1 lipca 2023 r. ustawy o świadczeniu pieniężnym z tytułu pełnienia funkcji sołtysa:
• Kto w strukturze urzędu gminy powinien wydawać zaświadczenie dla sołtysa?
• Jakie dane zawiera zaświadczenie?
• Czy obowiązek wydawania zaświadczeń ma związek z pełnieniem przez sołtysa funkcji inkasenta?
3. Jak inkasent opłaty targowej może sprawdzić, w oparciu o jakie dokumenty, kto jest rolnikiem uprawnionym do zwolnienia z opłaty targowej za handel w piątek i sobotę?
4. Pobór podatków i opłat w drodze inkasa – uprawnienie czy obowiązek zarządzenia poboru w drodze inkasa?
5. Inkasent podatków i opłat, czyli kto może być inkasentem i w jaki sposób inkasent jest powoływany?
6. Omówienie konstrukcji uchwały rady gminy/miasta w sprawie zarządzenia poboru podatków i opłat w drodze inkasa – czyli jak zidentyfikować inkasenta w uchwale?
• Kto może być inkasentem?
• Czy inkasentem może być pracownik urzędu gminy, strażnik straży miejskiej, radny?
• Czy osoba/podmiot wskazywany na inkasenta musi wyrazić zgodę na pełnienie tej funkcji?
• Czy radny gminy/miasta może być równocześnie sołtysem i inkasentem?
• Czy radny gminy, który ma być inkasentem powinien wyłączyć się z głosowania nad swoją kandydaturą?
• Czy, oprócz wskazania inkasentów w uchwale rady gminy/miasta, z inkasentami powinna być zawarta umowa cywilnoprawna na pobór podatków i opłat?
• Czy inkasenci w uchwale rady gminy/miasta powinni być wskazani poprzez podanie imienia, nazwiska? Co z ochroną danych osobowych?
• Czy określając inkasenta należy podać w uchwale rady gminy jego PESEL?
• Określenie wynagrodzenia za inkaso. Czy wolno obniżyć wynagrodzenie za inkaso w trakcie roku podatkowego?
• Czy wolno w drodze uchwały określić inne obowiązki inkasentów poza poborem podatków i opłat: np. doręczanie decyzji wymiarowych, upomnień, sporządzanie dodatkowych informacji, zestawień i sprawozdań związanych z inkasem?
• Czy wolno w uchwale dot. inkasa zobowiązać inkasentów do prowadzenia ewidencji podmiotów zobowiązanych do płacenia opat miejscowych?
• Czy wolno zobowiązać inkasenta, aby rozliczał się z organem podatkowym w tym samym dniu, w którym dokonana była wpłata?
7. Specyfika poboru poszczególnych podatków i opłat w drodze inkasa: terminy płatności, częstotliwość poboru. Czy po każdym terminie płatności inkasent musi rozliczyć się z organem podatkowym z wpłat i pobranych kwitariuszy?
8. Sposoby dokonywania wpłat do inkasenta. Czy płatność u inkasenta może być dokonana kartą płatniczą?
9. Terminy płatności poszczególnych podatków i opłat a terminy rozliczenia inkasenta z organem podatkowym.
10. Czy inkasent może pobierać podatki i opłaty, które stanowią zaległości? Najnowsze interpretacje i orzeczenia sądów.
11. Czy inkasent może pobierać od podatników odsetki i koszty upomnienia?
12. Czy inkasent może pobierać podatki i opłaty od podatników prowadzących działalność gospodarczą?
13. Czy będący inkasentem np. sołtys może sam od siebie – jako podatnika – pobrać podatek i w tym zakresie mieć naliczoną prowizję za inkaso? 
14. Czy inkasentowi można udostępnić dane dot. podatników (wykazy kto i ile ma płacić), stanowiące tajemnicę skarbową?
15. Dokumentowanie wpłat dokonywanych u inkasenta:
• W oparciu o jakie dokumenty inkasent pobiera podatki i opłaty?
• Kiedy organ podatkowy wydaje stosowne dokumenty księgowe inkasentowi? 
• Czy w przypadku wszystkich podatków i opłat inkasentowi należy wydać odpowiednie dokumenty?
16. Przechowywanie dokumentacji związanej z inkasem przez inkasenta i w gminnym organie podatkowym.
17. Terminowość wpłat podatków i opłat pobranych przez inkasenta: jakie działania podejmuje organ podatkowy w przypadku nieterminowej wpłaty inkasenta?
18. Czy na indywidualny wniosek inkasenta termin przekazania pobranych przez niego podatków/opłat do organu podatkowego może być odroczony lub wpłata rozłożona na raty?
19. W jaki sposób przeprowadzić postępowanie w sprawie odpowiedzialności inkasenta za pobrany podatek a nieodprowadzony do gminnego organu podatkowego?
20. Czy wobec inkasenta można wnioskować o wszczęcie postępowania karnego skarbowego? Jaki zarzut należy postawić inkasentowi, żądając wszczęcia postępowania w oparciu o przepisy Kodeksu karnego skarbowego?
21. Do kogo kierować ewentualny wniosek o wszczęcie postępowania karnego skarbowego? Właściwość organu. 
22. Rozliczenie inkasenta z pobranych wpłat w komórce księgowości podatkowej - na co zwrócić szczególną uwagę? W jaki sposób rozliczyć z pobranych kwitariuszy? Czy inkasent powinien przedstawić w rozliczeniu dodatkowe informacje, zestawienie itp.?
23. Jakie działania należy podjąć, gdy inkasent nie rozlicza się z pobranych kwitariuszy lub informuje, że kwitariusz uległ zniszczeniu lub zaginięciu? 
24. Czy wpłata dokonana u inkasenta na bieżący podatek/ratę może być zaksięgowana na starsze zaległości podatnika?
25. Księgowanie wpłat pobranych przez inkasenta na kontach poszczególnych podatników- zasady prowadzenia pozabilansowego konta 991 „Rozrachunki z inkasentami”.
26. Wynagrodzenie inkasenta:
• Kiedy i na podstawie jakich dokumentów wypłacić wynagrodzenie inkasentowi?,
• Czy inkasent może pomniejszyć wpłatę podatków lub opłat pobranych od podatników o należne mu wynagrodzenie?
• Czy inkasentowi można pomniejszyć wynagrodzenie za nieterminowe odprowadzenie pobranych podatków? 
27. W jaki sposób dochodzić od inkasenta nienależnie wypłaconego mu wynagrodzenia?
28. Czy wynagrodzenie za inkaso należy zaokrąglić zgodnie z Ordynacją podatkową?
29. Pytania i indywidualne konsultacje.

Pracownicy komórek księgowości podatkowej urzędów gmin/miast, którzy odpowiedzialni są za księgowanie wpływów z podatków i opłat, pobranych w drodze inkasa oraz rozliczanie inkasentów z pobranych należności. Do udziału zapraszamy również skarbników i osoby sprawujące nadzór nad prawidłową pracą księgowych podatkowych.

Doświadczony szkoleniowiec i praktyk z zakresu procedur postępowania podatkowego, wymiaru podatków i opłat lokalnych, rachunkowości opłat za gospodarowanie odpadami lokalnymi, kontroli wewnętrznej, dochodów samorządowych, windykacji należności budżetowych, cywilnoprawnych, jak i publicznoprawnych. Przez wiele lat pełniła funkcje Dyrektora Wydziału Podatków i Opłat oraz Z-cy Dyrektora Wydziału Egzekucji Administracyjnej i Windykacji w jednym z największych urzędów miejskich, nadzorując wymiar, pobór, rachunkowość i egzekucję należności budżetowych. Autorka opracowań w czasopismach, np. Wspólnota, Przegląd Podatków Lokalnych i Finansów Samorządowych, Finanse Publiczne. Stały współpracownik FRDL.